FIFA (video oyunu serisi)
FIFA ya da diğer ülkelerde bilinen isimiyle FIFA futbol, Electronic Arts'ın bir kolu olan EA Sports tarafından 1993'ten bu yana yıllık çıkarılan futbol oyunudur. 1980'lere damgasını vuran Sensible Soccer, Kick Off, Matchday Soccer'ın geliştirilmiş oyunu olarak EA tarafından çıkarılan seri, daha sonra dalında bir numara olmuş ve Madden NFL'den sonra en çok satan spor oyunu olmuştur[1]
1993 yılından bu yana birçok lig, kupa, millî takım, futbol kulübü ve futbolcuyu lisansı altına alan FIFA, FIFA Dünya Kupası, Avrupa Futbol Şampiyonası ve UEFA Şampiyonlar Ligi gibi önemli turnuvaları da yelpazesi altına almıştır.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
FIFA'dan lisans alan EA serinin ilk oyununu 1993 sonunda FIFA International Soccer 1994 adıyla çıkardı. Piyasaya sürüldüğü zaman büyük bir hayran kitlesine ulaşan oyunda sadece kuş bakışı ve kenar bakış açılarıyla oynanabiliyordu.
FIFA 95 kulüp takımlarıyla oynanabilirlik sağlandı. FIFA 96'da ilk defa FIFPro lisansıyla gerçek oyuncu isimleri kullanıldı ve PlayStation, PC, 32X, Sega Saturn konsollarında "Virtual Stadium" motoruyla, 3D oyuncular ve 2D stadyum, satışa sunuldu. FIFA 97 ve FIFA 98: Road to World Cup da aynı maç motoru üzerinde düzenlenerek satışa sunuldu ve bu oyunlarda mouse mod'u da dahildi. Bu da FIFA serisinin ayrı bir avantajı oldu. Daha gelişmiş grafikleri ve Dünya Kupası elemelerini (Tüm millî takımlar dahil) içeriyordu. Aylar sonra World Cup 98 adıyla EA'nın ilk lisanslı turnuva oyunu satışa sunuldu.
FIFA oyunları çokça eleştiri aldı. Serinin her oyununu küçük değişikliklerle ve güncellemelere piyasa çıkarması ve alternatif olarak Konami'nin Winning Eleveni çıkarması oyunun popülaritesini düşürdü.PES'in de çıkmasıyla pazar payının azalmasına hatta PES tarafından geçilmesine neden oldu.
Serideki Oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]
FIFA International Soccer[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Hepsi FIFA International Soccer'de var... Dik ve parlak deneyim"
- Platformlar: Sega Mega Drive, Master System, Mega-CD, Game Gear, SNES, DOS, Amiga, 3DO, Game Boy
Geliştirilirken EA Soccer olarak duyurulan oyun, FIFA '94 olarak da bilinir. Serinin ilk oyunu olan FIFA International Soccer 1993 yılı sonunda piyasaya çıktı. Geleneksel futbol oyunlarından farklı olarak daha gerçek boyutta oyuncular bulunuyordu. Sadece millî takımlar vardı ancak gerçek oyuncu isimleri kullanılmamıştı. En çok söylenen bugu ise oyuncuların kalecinin önüne geçip atış kullanıldığında topu kapmasıydı.
FIFA Soccer 95[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "The best console football can get (Futbolun olduğu en iyi konsol oyunu)"
- Platformlar: Sega Mega Drive
FIFA Soccer 95 oyununda sadece küçük düzeltmelerle FIFA International Soccer motoru kullanılmaya devam edilmiştir. FIFA '95'te 8 ulusal lig seri içerisinde tanıtıldı, kulüp takımları Brezilya, Almanya, İtalya, İspanya, İngiltere, Fransa, Hollanda ve ABD liglerinden oluşturulmuştur. Liglerin tanınabilir ve gerçek olmasına rağmen, hala (birçoğu önceki oyundan kalan) hayali oyuncular vardı, ekipleri ise 1993-1994 sezonuna dayalı kadro ve takımlardı. Sonraki serilerde "yapay" bölümlü bir lig özelliği vardır. ABD Ligi A League, ülkenin ikinci lig takımları ve oyuncularından oluşur. 2000 baskısına kadar düzeltilmiş Major League Soccer ülkeyi temsil etmeye başlamıştır. Buna ek olarak oyun, Brezilya'nın sadece takımlarını içeriyordu. São Paulo, Rio de Janeiro ve Internacional istisnadır. Porto Alegre, Rio Grande do Sul ekiplerinin renkleri tutarsızdı. Corinthians takımlarının formaları beyaz ve mor renklerinde yapılmıştır, aslında siyah ve beyaz renkten oluşmaktadır.
FIFA Soccer 96[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Next Generation Soccer(Yeni Nesil Futbol)"
- Afiş: Ronald De Boer, Jason McAteer, Gheorghe Hagi
- Platformlar: Sega 32X, Sega Mega Drive, Sega Game Gear, SNES, DOS/Windows, Sega Saturn, PlayStation, 3DO, Game Boy
Bu İlk FIFA oyununda gerçek-hayat 3D grafikleri vardı ve oyunun 3DO, Sega Saturn, PlayStation, 32X ve PC versiyonlarında kullanılan bu teknolojiye "Virtual Stadium" deniyordu. Oyun ayrıca serinin ilk gerçek oyuncu isimleri, pozisyonları ve dereceleri kullandığı, transfer yapmaya ve takım düzenlemeye imkân veren oyunuydu. SNES ve Mega Drive versiyonları ise basit olarak güncellenmiş grafikler ve takımlarla FIFA 95 motorunu kullanıyordu.
FIFA 97[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Emotion Captured"
- Afiş: David Ginola
- Platformlar: Sega Mega Drive, SNES, DOS/Windows, Sega Saturn, PlayStation, Game Boy
FIFA '97 oyunundaki en büyük değişiklikler David Ginola tarafından hazırlanan hareket yakalama sistemi ile 6-a alanlı kapalı futbol modu ve poligonal(çokgen) oyuncular oldu. Oyunda İngiltere, İspanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Almanya ve Malezya liglerinden oyuncular bulunmaktaydı. Oyun, 32-bit konsol ve PC platformunda destekleniyordu. Bu versiyonda John Motson ve Andy Gray; Des Lynam ile maçları tanıtıyordu.
FIFA 98: Road to World Cup[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Your only goal - qualify(Tek amacın: bir sonraki tura geç)"
- Afiş: David Beckham, Roy Lassiter
- Müzik: "Song 2" by Blur
- Platformlar: SNES and Sega Mega Drive (PAL only), Windows, Sega Saturn, PlayStation, Game Boy, Nintendo 64
FIFA 99[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "All The Clubs, Leagues and Cups(Tüm takımlar, ligler ve kupalar)"
- Afiş: Dennis Bergkamp
- Müzik: "The Rockafeller Skank" by Fatboy Slim
- Platformlar: Windows, PlayStation, Game Boy Color, Nintendo 64
Galatasaray ve Beşiktaş serinin ilk Türk kulüp takımlarıdır.
FIFA 2000[değiştir | kaynağı değiştir]
- Diğer İsimler: FIFA 2000 - Major League Soccer (ABD), FIFA 2000 - Europe League Soccer (Japonya).
- Afiş: Sol Campbell
- Müzik: "It's Only Us" - Robbie Williams
- Platformlar: Windows, PlayStation, Game Boy Color
FIFA serilerinde ilk kez Süper Lig bu oyunda yer almaktadır. Ancak Galatasaray 'ın yerine Türkiye 2.Futbol Ligi 'nden Sakaryaspor eklenmiştir. Süper Lig sonraki altı oyunda yer almamaktadır.
FIFA 2001[değiştir | kaynağı değiştir]
- Afiş: Paul Scholes Gheorghe Hagi
- Müzik: "Bodyrock" by Moby
- Plaformlar: Windows, PlayStation, PlayStation 2, Game Boy Color
FIFA Football 2002[değiştir | kaynağı değiştir]
- Afiş: Thierry Henry
- Çıkış: 15 Eylül, 2001
- Müzik: "19-2000 (Soulchild remix)" by Gorillaz
- Platformlar: Windows, PlayStation, PlayStation 2, Gameboy Advance, GameCube (Sadece Amerika), Windows Mobile[2]
İlk kez Galatasaray lisanslı olarak oyunda yer almaktadır. İsrail kapağında dönemin Fenerbahçe'li oyuncusu Haim Revivo bulunmuştur.
FIFA Football 2003[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Be The Tweltfth Man"
- Afiş: Roberto Carlos, Ryan Giggs, Edgar Davids
- Müzik: "To Get Down (Fatboy Slim Remix)" by Timo Maas
- Platformlar: Windows, Playstation, PlayStation 2, GameCube, Xbox, Game Boy Advance, Mobile phone
FIFA Football 2004[değiştir | kaynağı değiştir]
- Afiş: Alessandro Del Piero, Thierry Henry, Ronaldinho
- Müzik: "Red Morning Light" by Kings of Leon
- Platformlar: Windows, Playstation, PlayStation 2, GameCube, Xbox, Game Boy Advance, Nokia N-Gage, Mobile phone
FIFA Football 2005[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "A great player needs a great first touch."
- Afiş: Fernando Morientes, Andriy Şevçenko, Patrick Vieira, Oswaldo Sanchez
- Platformlar: Windows, Playstation, PlayStation 2, GameCube, Xbox, Game Boy Advance, PSP (America only), Gizmondo, Nokia N-Gage, Mobile phone
FIFA 06[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "You Play, They Obey"
- Afiş: Wayne Rooney, Ronaldinho, Freddy Adu, Omar Bravo
- Platformlar: Windows, PlayStation 2, GameCube, Xbox, Game Boy Advance, Nintendo DS, PSP, mobile phone
- Müzik: "Helicopter By Bloc Party
Bu oyunda Galatasaray ve Türkiye'nin dışında ilk kez Fenerbahçe yer almıştır.
FIFA 07[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "This Is the Season"
- Afiş: Ronaldinho ve Wayne Rooney (UK), Ronaldinho, Landon Donovan ve Francisco Fonseca (US, Mexico).
- Platformlar: Windows, PlayStation 2, Xbox 360, GameCube, Xbox, Game Boy Advance, Nintendo DS, PSP, Symbian
FIFA 2007'nin üreticisi Electronic Arts Şirketi'nin alt kuruluşu EA Sports tarafından senelerdir bilgisayar ve oyun konsolları için üretilmektedir. PC, PlayStation 2, Xbox, Xbox 360, Game Boy Advance, PlayStation Portable, Nintendo DS ve GameCube versiyonları piyasada satışa sunulmuştur.
6 yıl aradan sonra Süper Lig bu oyunda yer almıştır. Türkiye millî futbol takımı 2002 Dünya Kupası'ndan bu yana ilk kez bu oyunda lisanslıdır.
FIFA 08[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Can you FIFA 08?", "Got what it takes?"
- Afiş: Wayne Rooney, Guillermo Ochoa, Jozy Altidore, Ronaldinho
Electronic Arts tarafından piyasaya sürülen futbol oyunudur.EA Canada tarafından geliştirilmiş ve Electronic Arts'ın alt kolu olan EA Sports tarafından yayınlanmıştır. Merakla beklenen oyun 28 Eylül 2007 de Avrupa ve Avustralya'da,29 Ekim 2007'de Kuzey Amerika'da, 30 Kasım 2007'de Türkiye'de piyasaya sürülmüştür.PlayStation 3 ve Xbox 360 versiyonları ile geliştirilen oyunun motoru üstün grafikleri ile dikkat çekmekte. Spikerler Sky Sports'dan Martin Tyler ve Andy Gray olsa da ITV Sports'dan Clive Tyldesley ve partneri Gray bu oyunda da mevcut. FIFA 08 'de Süper Lig de bulunmaktadır.
FIFA 09[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slogan: "Can you FIFA 09"
- Afiş: Wayne Rooney, Ronaldinho
FIFA Soccer 2009 veya bilindik adıyla FIFA 09; EA Sports tarafından her sene yayınlanan popüler futbol benzetimi (simülasyonu) FIFA serisinin Ekim 2008'de piyasalara çıkan yeni sürümü. FIFA 09 Xbox 360 ve PS3'e PC den farklı olarak yeni nesil grafik ve oynanabilirlikle satışa sunulmuştur. Oyunun konsol versiyonu gelmiş geçmiş en iyi futbol simülasyonudur.
FIFA 10[değiştir | kaynağı değiştir]
FIFA 10 (Kuzey Amerika'da FIFA Soccer 10 olarak da bilinir) Electronic Arts'ın futbol video oyunları serisi olan FIFA 'nın 17. oyunu. EA Canada tarafından geliştirilip, EA Sports etiketi altında dünya çapında Electronic Arts tarafından satışa sunuldu. Oyun; 30 Eylül 2009'da Avustralya'da, 2 Ekim 2009'da Avrupa'da, 20 Ekim 2009'da Kuzey Amerika'da; PlayStation 3, Xbox 360, PlayStation 2, Windows, Wii,Nintendo DS ve PlayStation Portable platformları için raflardaki yerini aldı
FIFA 11[değiştir | kaynağı değiştir]
FIFA 11 (Kuzey Amerika'da FIFA Soccer 11), EA'in FIFA serisinin 18. oyunudur. EA Kanada tarafından geliştirilen oyun, dünya çapında EA Sports etiketi altında Electronic Arts tarafından dünya çapında yayınlanmıştır. FIFA 11'in Wii ve Nintendo DS hariç bütün platformlarda çalışan versiyonu 28 Eylül 2010'da Kuzey Amerika'da, 30 Eylül 2010'da Avustralya'da, 1 Ekim 2010'da da Avrupa ve Asya'da yayınlanmıştır. Oyunun Wii versiyonu ise 1 Ekim 2010'da Avrupa ve Asya'da, 4 Ekim 2010'da Kuzey Amerika'da yayınlanmış, DS versiyonu ise 8 Ekim 2010'da satışa çıkmıştır.
FIFA 12[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 13[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA Street[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 14[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 15[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 16[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 17[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 18[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 19[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 20[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 21[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 22[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA 23[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
FIFA serisinin son oyunudur, bu oyundan sonra artık EA Sports FC adıyla çıkacak.
EA Sports FC 24[değiştir | kaynağı değiştir]
Electronic Arts şirketinin FIFA ile sözleşmesinin bitmesiyle beraber Electronic Arts "FIFA" ismi kullanarak bir oyun yapamayacak. Bu nedenle FIFA video oyunu serisinin ismi EA Sports FC olarak değiştirildi ardından EA Sports FC 24 oyunu piyasaya sürüldü.
Diğer başlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]
FIFA Dünya Kupası Lisanslı Oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- World Cup 98
- 2002 FIFA World Cup
- 2006 FIFA World Cup
- 2010 FIFA World Cup
- 2014 FIFA World Cup
- 2018 FIFA World Cup (FIFA 18 için ücretsiz güncelleme olarak yayımlandı.)[3]
- 2023 FIFA World Cup (FIFA 23'ün içinde ücretsiz olarak yayınlandı.
Diğer oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]
UEFA Avrupa Şampiyonası Lisanslı oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Sokak futbolu[değiştir | kaynağı değiştir]
- FIFA Street (2005)
- FIFA Street 2 (2006)
- FIFA Street 3 (2008)
- FIFA Street 4 (2012)
Menagerlik Oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]
- FIFA Soccer Manager (1997)
- The F.A Premier League Football Manager serisi
- Total Club Manager serisi
- FIFA Manager serisi
Müzikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Lisanslı müzikler ilk defa FIFA 98'de kullanıldı. Serilerin en başarılı sanatçıları Blur, Fatboy Slim, Robbie Williams, Moby ve Gorillaz'dır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008.
- ^ "FIFA Soccer 2002 (2002)". MobyGames (İngilizce). 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ June 2018, 01. "FIFA 18 World Cup Update review: free in theory, but makes a few expensive mistakes". fourfourtwo.com (İngilizce). 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Official FIFA 08 site
- List of FIFA series games on GameSpot
- MobyGames'te FIFA series
- FIFAPlay.co.uk (Community fansite and downloads for FIFA and FIFA Manager)
- FIFPlay.com 26 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (FIFPlay Online)
- LetsPlayFIFA.com (Global FIFA Gaming platform with news & downloads)
- FIFA 4 Fans.com 3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Editing Page with news & downloads)