Evans Gambiti
Evans Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
| Evans Gambiti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hamleler | 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fc4 Fc5 4.b4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kökeni | William Davies Evans | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Türü | Giuoco Piano | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Evans Gambiti, Giuoco Piano'nun hücum varyantıdır. Beyaz c5'teki siyah fili oyalamak için bir piyon vermeyi teklif ediyor. Siyah kabul ederse, Beyaz c3 ve d4'ü takip ederek merkezi yarıp açabilir, aynı zamanda bir noktada Fa3 veya Vb3 oynamak için çaprazlar açarak siyahın şah kanadı roku yapmasını engelleyebilir ve f7 piyonunu tehdit edebilir. Siyah eğer reddederse, b4 piyonu vezir kanadında alan avantajı sağlar ve beyaz oyunun ilerleyen safhalarında a4'ü oynayabilir, potansiyel olarak siyahın siyah kare filini tuzağa düşürmekle tehdit ederek tempo kazanabilir.
Reuben Fine'a göre Evans Gambiti siyah için bir zorluk teşkil ediyor çünkü olağan savunmaları (...d6 oynamak ve/veya gambit piyonunu reddetmek) sağlamak diğer gambitlere göre daha zor. (Fine [1] bir zamanlar Bobby Fischer'a karşı derecesiz (arkadaş arası) oyunda sadece 17 hamlede bu gambit ile mağlup olmuştu.
Satranç Açılışları Ansiklopedisi'nde Evans Gambiti için iki kod vardır: C51 ve C52.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Evans Gambiti, adını açılışı oynadığı bilinen ilk oyuncu olan Galli Deniz Kaptanı William Davies Evans'tan almıştır. Bu açılışla oynanan ilk oyun Evans - McDonnell, Londra 1827 olarak kabul edilir ancak bu oyunda biraz farklı bir hamle sırası denenmiştir (1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fc4 Fc5 4.0-0 d6 ve sadece şimdi 5. b4). Aylık Satranç Hayatı köşesinde Andrew Soltis, Evans'ın "bu açılışı oynadığını bildiğimiz ve bir açılışta geniş çapta onurlandırılan ilk oyuncu" olduğu yorumunu yaptı.[2] Hollandalı Büyük Usta Paul von Sterren, Evans Gambiti'ni "gerçek dışı" ve "soyut" olarak nitelendirdi.[3]
Evans Gambiti'nin ilk analizi William Lewis tarafından İkinci Aşamalı Dersler Serisinde (1832) yayınlandı.[4] Gambit çok popüler oldu ve 1834'te McDonnell ile Louis de la Bourdonnais arasındaki oyun dizisinde birkaç kez oynandı. Adolf Anderssen, Paul Morphy ve Mikhail Chigorin gibi oyuncular daha sonra bu konuyu ele aldı. Adolf Anderssen'in Jean Dufresne'e karşı kazandığı Her Dem Yeşil Oyunu, Evans Gambit'le açıldı. Ancak sonunda, ikinci dünya satranç şampiyonu Emanuel Lasker, modern bir savunma fikriyle açılışa ağır bir darbe indirdi: uygun koşullar altında piyonu geri vermek. Her ne kadar John Nunn ve Jan Timman 1970'lerin sonu ve 1980'lerin başında bazı oyunlarda oynamış olsa da ve 1990'larda Garry Kasparov bunu birkaç oyunda kullanmış olsa da (özellikle ünlü 25. 1995'te Riga'da Viswanathan Anand'a karşı hamle galibiyeti [5]), bu ona olan ilginin kısa süreliğine yeniden canlanmasına yol açtı.
Genel açıklamalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Gambitin kabul edilmesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Siyahın gambite verdiği tepkinin en bariz ve en alışılagelmiş yolu bunu 4...Fxb4 ile kabul etmektir,[6] ardından beyaz 5.c3 oynuyor ve siyah genellikle 5...Fa5 (5...Fe7 ve daha az yaygın olan 5...Fc5 ve 5...Fd6, Stone-Ware Savunması da oynanır). Beyaz genellikle 6.d4 ile devam eder. Emanuel Lasker'in varyantı 4... Fxb4 5.c3 Fa5 6.d4 d6 7.0-0 Fb6 8.dxe5 dxe5 9. Vxd8+ Axd8 10. Axe5 Fe6. Bu varyant, gambit piyonunu geri vererek ve vezirleri değiştirerek beyazın saldırısını hafifletir ve Fine'a göre, ortaya çıkan bu basitleştirilmiş konumun amacı genellikle agresif bir saldırı olan "gambit oyuncusunu psikoloik olarak bunaltma" düşüncesidir. Chigorin bu alternatif üzerine birçok analiz yaptı. 9.Vb3 Vf6 10. Fg5 Vg6 11. Fd5 Age7 12. Fxe7 Şxe7 13. Fxc6 Vxc6 14. Axe5 Ve6, vezir değişimini önlüyor ancak net bir karara varılamaıyor. Bunun yerine beyaz genellikle bu varyanttan şu şekilde kaçınır: 7.Vb3 Vd7 8.dxe5, siyah piyonu 8...Fb6 geri getirebilir veya 8...dxe5 ile tutabilir, ancak beyaz bu doğrultuda yeterli telafiyi elde ediyor.
Alternatif olarak Siyah 6.d4'ü 6...exd4 ile karşılayabilir, Beyaz 7.Vb3'ü deneyebilir. Nigel Short'un sıklıkla tercih ettiği bir hamle. 7.0-0 geleneksel olarak 7...Age7 ile karşılanır. Beyazlar 8.Ag5.veya 8.cxd4 ile devam eder 8...d5 materyale önem veren 7.dxc3 yerine piyonu birçok varyantta geri alıyor, 8.Vb3 ile gayet iyi karşılanıyor feda edilen piyonlar için çok tehlikeli bir girişimle birlikte. Alternatif olarak 7... d6 8.cxd4 Fb6, siyahın tek piyon avantajıyla yetindiği ve beyazın açık hatlar ve güçlü bir merkez şeklinde telafi (satranç jargonunda "kompanse") aradığı Normal Pozisyon olarak bilinir.
Gambitin reddedilmesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Alternatif olarak, gambit 4...Fb6 ile reddedilebilir, oyun 5.a4 a6 ile normal devam eder. Ancak tempo kaybı nedeniyle çoğu yorumcu, Evans Gambiti'ni reddetmenin, onu kabul edip daha sonraki bir aşamada piyonu geri almaktan daha zayıf olduğunu düşünüyor. Siyah aynı zamanda nadir Karşı Saldırı Varyantı'nı da (4...d5) oynayabilir ancak bunun şüpheli olduğu düşünülmektedir.
Aron Nimzowitsch, My System(Benim Sistemim) adlı kitabında siyahın gambiti reddederek tempo kaybetmediğini çünkü b4 hamlesinin gelişim anlamında verimsiz olduğunu belirtiyor.
her piyon hamlesi gibi merkezle bir bağlantısı yoksa. Diyelim ki 4...Fb6'dan sonra 5.b5 (piyon sürme zorunluluğunu bir erdem haline getirmek ve kötü hareket eden b piyonu hamlesiyle hareketsizleştirici bir etki yaratmaya çalışmak), 5... Ad4 ve şimdi eğer 6.Axe5 oynarsa 6... Vg5 güçlü bir saldırıyla gelir.[7]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Satranç açılışlarının listesi
- Kişilerin adını taşıyan satranç açılışlarının listesi
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Fischer vs. Fine, New York 1963". Chessgames.com. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ Soltis, Andy (February 2022). "Chess To Enjoy". Chess Life: 10.
- ^ Sterran. Fundamental Chess Openings. Gambit Publications. ISBN 9781906454135.
- ^ The British chess magazine, vol. 26 (1906) page 51.
- ^ "Garry Kasparov vs. Viswanathan Anand, Riga 1995". Chessgames.com. 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ 4...Nxb4 is also possible, but tends to transpose after 5.c3 Nc6.
- ^ Nimzowitsch, Aron (2012). My System: Winning Chess Strategies. Snowball Publishing. s. 11.
