Elizabeth Stephansen
Elizabeth Stephansen | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 10 Mart 1872 Bergen, Norveç |
| Ölüm | 23 Şubat 1961 (88 yaşında) Espeland |
| Defin yeri | Solheim mezarlığı 60°22′9.307″K 5°20′22.081″D / 60.36925194°K 5.33946694°D |
| Milliyet | Norveçli |
| Vatandaşlık | Norveç |
| Eğitim | Zürih Üniversitesi, ETH Zurich |
| Ebeveyn(ler) | Anton Stephansen (baba) |
| Ödüller | King's Medal of Merit (1945) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik |
| Tez | Über Partielle Differentialgleichungen vierter Ordung die ein intermediäres Integral besitzen (1902) |
(Mary Ann) Elizabeth Stephansen (10 Mart 1872 - 23 Şubat 1961) Norveçli bir matematikçi ve eğitimciydi. Doktora derecesi alan ilk Norveçli kadınlardan biriydi.[1][2]
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Stephansen, Bergen, Norveç'te doğdu. Anton Stephan Stephansen (1845-1929) ve Gerche Reimers Jahn'ın (1848-1935) en büyük kızıydı. Babası bir tüccar ve tekstil dükkânı sahibiydi. Daha sonra Arna'da "Espelandfos Spinderi & Tricotagefabrik" adlı tekstil fabrikasını kurdu. Bergen Katedral Okulu'nda eğitim gördü ve 1891 yılında mezun oldu. Almancayı akıcı bir şekilde konuşabiliyordu ve eğitimine devam etmek için İsviçre'ye gitti. Zürih'teki Eidgenössische Polytechnikum'a gitti ve 1896'da mezun oldu. Ueber partelle Differentialgleichungen vierter Ordnung die ein intermediäres Integral besitzen adlı tezi 1902 yılında yayımlandı. Doktorasını (Dr. Philos.) 1902 sonbaharında Zürih Üniversitesi'nden gıyabında aldı.[3][4]
1902-1903 yıllarında devlet bursuyla Ernst Zermelo, David Hilbert ve Felix Klein gibi ünlü Alman matematikçilerin derslerine katılmak üzere Göttingen Üniversitesi'ne gitti. İlk olarak Bergen Katedral Okulu ve Bergen Teknik Okulu'nda matematik öğretmeni olarak görev yaptı. 1905-1906 yılları arasında matematiksel araştırmalarını tamamladı ve fark denklemleri üzerine başka makaleler yazdı. 1906 yılından emekli olduğu 1937 yılına kadar Akershus'daki Ås Norveç Tarım Koleji'nde çalıştı. İlk olarak fizik ve matematik dersleri verdi. 1921 yılında matematik alanında Doçent olarak atandı.[5][6]
Emekliliğinde, babasının ilk kez 1918'de satın aldığı Arna'daki Espeland'daki (Espeland, gnr. 289, gårdsbruk i Arna) aile çiftliğinde yaşadı. 1945'te Norveç'in kurtuluşundan sonra, Naziler tarafından işletilen Espeland toplama kampında (Espeland fangeleir) tutulan Norveçli esirlere yaptığı yardımlardan dolayı Kral'ın Liyakat Madalyası (Kongens fortjenstmedalje) ile ödüllendirildi. 1961 yılında Arna ilçesindeki Espeland'da öldü ve Bergen'in Årstad bölgesindeki Solheim Mezarlığı'na gömüldü.[7][8][9]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Elizabeth Stephansen". lokalhistoriewiki.no. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- ^ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Mary Ann Elizabeth Stephansen", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- ^ "Espelandfos Spinderi & Tricotagefabrik". Norsk Teknisk Museum. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- ^ "Elizabeth Stephansen". Store norske leksikon. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2016.
- ^ "Elizabeth Stephansen". Agnes Scott College – Atlanta, Georgia. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- ^ Hag, Kari. "Elizabeth Stephansen". Norsk biografisk leksikon. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2016.
- ^ "Espeland (Arna)". Bergen byleksikon. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- ^ "Espeland fangeleir". Bergen byleksikon. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018.
- ^ "Kongens fortjenstmedalje". lokalhistoriewiki. 4 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2018.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kari Hag & Peter Lindqvist (1997) Elizabeth Stephansen: A pioneer Skrifter det Kongelige Norske Videnskabers Selskab 2, 1-23.
- Catharine M. C. Haines (2001) "Stephansen, Mary Ann Elizabeth" in International Women in Science: A Bibliographical Dictionary to 1950 (Santa Barbara, CA: ABC-CLIO, Inc., pgs 295-296) 1-57607-090-5
Konuyla ilgili okumalar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gila Hanna, Ed. (2006) Towards Gender Equity in Mathematics Education (Volume 3 of New ICMI Study Series. Springer Science & Business Media) 9780306472053
