Cibali (Şiir)

Cibali “1940 Kuşağı” olarak bilinen ve toplumcu gerçekçi şair İbrahim Abdülkadir Meriçboyu tarafından yazılan bu şiir.

Cibali Tütün Fabrikasında çalışan kadınların durumlarına dair bir kaynaktır. Şiiri genellikle kullandığı “A. Kadir” ismiyle yayınlayan şair, Türk edebiyatında özel bir konuma sahiptir. Şiirlerinde çoğunlukla ekmek kavgasını, emekçilerin durumunu ve savaşın acı sonuçlarını konu alır. Bu özelliği dolayısıyla da zaman zaman çok hapishaneye girmiş ve tutuklanmıştır. Harp Okulundan arkadaşı olan Nâzım Hikmet’in bir şiirini okuması dolayısıyla tutuklanmıştır. 10 ay cezaevinde kaldıktan sonra hapishaneden çıkmış, ancak şiirine konu aldıklarını değiştirmeden yazmaya devam etmiştir.

Bu şiirlerden biri de “Cibali”dir. Meriçboyu’nun şiir yazdığı dönemde, ilk kurulduğu zamanlardaki gibi Cibali Tütün Fabrikası çoğunlukla kadınların çalıştığı bir işyeriydi. Kadınların işgücünün önemli bir çoğunluğunu oluşturmasının nedeni kadınların parmaklarının erkeklerden daha ince olması nedeniyle sigara sarmaya daha uygun olmasıydı. Bu yüzden iş gücü çoğunlukla kadınlardan oluşmaktaydı. Fabrikadaki emekçi kadınlar her zaman haklarını aramış, ilki 1900’lerin başında olmak üzere çeşitli grevler gerçekleştirmiştir. Bu grevlerin temel gerekçesi maaşların yükseltilmesi, sosyal haklara ilişkin düzenlemeler yapılmasıydı. Meriçboyu’da bu durumdan etkilenmiş ve bu şiiri yazmıştır. Meriçboyu, vefat tarihine kadar toplumcu gerçekçi şiirler yazmaya devam etmiştir