Biyometal
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Biyometal veya Biyopolimerler, canlı organizmaların hücreleri tarafından üretilen doğal polimerlerdir. Biyopolimerler, daha büyük moleküller oluşturmak üzere kovalent olarak bağlanmış monomerik birimlerden oluşmaktadır. Kullanılan monomerlere ve oluşan biyopolimerin yapısına göre sınıflandırılan üç ana biyopolimer sınıfı vardır: polinükleotitler, polipeptitler ve polisakkaritler' dir. RNA ve DNA gibi polinükleotitler, 13 veya daha fazla nükleotit monomerinden oluşan uzun polimerlerdir. Polipeptitler ve proteinler, amino asitlerin polimerleridir ve bazı önemli örnekler arasında kolajen, aktin ve fibrin bulunmaktadır. Polisakaritler, doğrusal veya dallı polimerik karbonhidratlardır ve örnekler arasında nişasta, selüloz ve aljinat bulunmaktadır. Biyopolimerlerin diğer örnekleri arasında doğal kauçuklar (izopren polimerleri), süberin ve lignin (kompleks polifenolik polimerler), kütin ve kutan (uzun zincirli yağ asitlerinin karmaşık polimerleri) ve melanin bulunmaktadır. Biyopolimerlerin gıda endüstrisi, imalat, paketleme ve biyomedikal mühendisliği gibi çeşitli uygulamaları vardır.[1]
Doğal olarak oluşan biyometaller[değiştir | kaynağı değiştir]
Metal iyonları, kofaktör olarak metal iyonlarına ihtiyaç duyan metalloproteinler ve enzimler gibi canlı organizmalarda bulunan birçok proteinin işlevi için gereklidir.[2] Oksijen taşınması ve DNA replikasyonu gibi işlemler, insanlarda magnezyum ve çinkonun düzgün çalışması için gereken DNA polimeraz gibi enzimler kullanılarak gerçekleştirilmektedir.[3] İnsan tiroid hormonlarındaki iyot gibi diğer biyomoleküller de yapılarında metal iyonları içermektedir.[4]
Tıpta biyometaller[değiştir | kaynağı değiştir]
Metal iyonları ve metalik bileşikler tıbbi tedavi ve teşhislerde sıklıkla kullanılmaktadır.[5] Metal iyonları içeren bileşikler, lityum bileşikleri ve auranofin gibi ilaç olarak kullanılmaktadır.[6][7] Metal bileşikleri ve iyonları, çeşitli metal türlerinin toksisitesi nedeniyle vücut üzerinde zararlı etkiler de üretebilmektedir.[8] Örneğin, arsenik, enzim inhibitörü olarak etkilerinden dolayı güçlü bir zehir olarak çalışır ve ATP üretimini bozmaktadır.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Banci, Lucia, ed. (2013). Metallomics and the Cell. Series editors Sigel, Astrid; Sigel, Helmut; Sigel, Roland K.O. Springer. ISBN 978-94-007-5560-4. electronic-book ISBN 978-94-007-5561-1 ISSN 1559-0836 electronic-ISSN 1868-0402
- ^ Aggett, PJ (1985). "Physiology and metabolism of essential trace elements: an outline". Clin Endocrinol Metab. 14 (3): 513–43. doi:10.1016/S0300-595X(85)80005-0. PMID 3905079.
- ^ Cavalieri, RR (1997). "Iodine metabolism and thyroid physiology: current concepts". Thyroid. 7 (2): 177–81. doi:10.1089/thy.1997.7.177. PMID 9133680.
- ^ http://authors.library.caltech.edu/25052/10/BioinCh_chapter9.pdf Stephen J. Lippard, Department of Chemistry, Massachusetts Institute of Technology. Accessed 26 July 2014.
- ^ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a681039.html U.S. National Library of Medicine, Lithium. Drug information provided by AHFS Consumer Medication Information, 2014.
- ^ Kean, W. F.; Hart, L.; Buchanan, W. W. (1997). "Auranofin". British Journal of Rheumatology. 36 (5): 560–572. doi:10.1093/rheumatology/36.5.560. PMID 9189058.
- ^ http://authors.library.caltech.edu/25052/10/BioinCh_chapter9.pdf Stephen J. Lippard, Department of Chemistry, Massachusetts Institute of Technology. Accessed 26 July 2014.
- ^ Singh, AP; Goel, RK; Kaur, T (2011). "Mechanisms pertaining to arsenic toxicity". Toxicology International. 18 (2): 87–93. doi:10.4103/0971-6580.84258. PMC 3183630. PMID 21976811.