Aikido kavramları
Aikido kavramları, Japon savaş sanatı Aikido'nun felsefi ve teknik temelini oluşturan fikirlerdir.
Aiki[değiştir | kaynağı değiştir]
Aiki (合氣), savaşçının saldırganla çarpışmadan saldırganın enerjisini yönlendirmesi anlamına gelir, daha sonra teknikleri uygulamak için iç kuvvet veya Ki enerjisi kullanarak saldırganı kontrol etmeye devam eder. Bir saldırganın enerjisini yönlendirmek, Aikidoka'nın saldırganın hareketlerini en az çabayla kontrol etmesini sağlar.
Hanmi[değiştir | kaynağı değiştir]
Hanmi (半身 yarım beden), vücudun iki yanının kendi içinde bir bütün olarak çalıştığı fikrini tanımlar (örneğin: sol el ve sol ayak ileride duruş). Genellikle, başka uygulamları olsa da, Aikido'daki hareketleri tarif etmek için kullanılır. Chushin-ryoku'nun gelişimi ile yakından ilgilidir.
Genellikle Aikido'nun üçgen duruşunu (kamae) anlatmak için kullanılır. Sumo ve Kyōgen dahil olmak üzere diğer savaş sanatlarında, geleneksel tiyatroda benzer duruşlar ve aynı kelime kullanılır.
Chūshin-ryoku[değiştir | kaynağı değiştir]
Chūshin-ryoku (中心力 gücün merkezi).
Chūshin-sen[değiştir | kaynağı değiştir]
Chūshin-sen (中心線 orta yol). Bu terim ayrıca Kendo ile de bağdaşmıştır.
Ichi-go ichi-e[değiştir | kaynağı değiştir]
Ichi-go ichi-e (一期一会 one time, one meeting), çay ustası Sen no Rikyū ile bağlantılı kültürel bir kavramı tanımlar. Terim genellikle "sadece bu seferlik", "bir daha asla" veya "hayatta tek şans" olarak çevrilir. Ichi-go ichi-e, Zen Budizmi ve fanilik kavramlarıyla bağlantılıdır. Terim özellikle Japon çay töreni ile ilişkilidir ve genellikle çay odasında asılı olan parşömenlere fırçalanır. Çay töreni bağlamında ichi-go ichi-e, katılımcılara her çay toplantısının benzersiz olduğunu hatırlatır.
İrimi[değiştir | kaynağı değiştir]
İrimi (入り身 bedenin merkezine girmek), tenkan adı verilen daha dolaylı girişin aksine, doğrudan bir tekniğe girmeyi açıklar. İrimi genellikle ileri, düz veya açılı bir adım gibi görünür, ancak genellikle adım yönünde değil, saldırgana bakan vücutla biter. Irimi ile girmek için, [./Https://en.wikipedia.org/wiki/Aikidoka 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aikidoka]'nın saldırı anında hareket etmesi, hatta kendisi tekniği kendisi başlatıması gerekir.
Katsu hayabi[değiştir | kaynağı değiştir]
Katsu hayabi (勝速日 ışık hızında zafer), Aikidoka'nın manevi ve ahlaki mükemmelliğe ulaştığı ve şiddete karşı bağışıklık kazandığı oldukça gelişmiş bir durumdur. "Zafer" ışık hızında (yani anlık) gerçekleşir, çünkü rakip bir saldırı bile başlatamaz.
Kokvu-Ryoku[değiştir | kaynağı değiştir]
Kokyū-Ryoku (呼吸力 nefes gücü), Tanden'den üretilen rahat güç kavramıdır. Kokyū kelimesinde bu tür bir gücün uke ile çatışmayacağı ima edilir.[1]
Kuzushi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzushi (崩し dengesizlik), Japon savaş sanatlarında bir rakibin dengesini bozma terimidir. İsim, geçiş yapmak, aşağı çekmek veya yıkmak anlamına gelen geçişsiz fiil kuzusu'dan gelir. Bu nedenle, sadece bir dengesizliğe değil, aynı zamanda bir rakibin istikrarının ve dolayısıyla tehlikeye atılan dengeyi yeniden kazanma yeteneğinin yok olduğu bir pozisyona getirilmesi anlamına gelir.
Maai[değiştir | kaynağı değiştir]
Maai (間合い pozisyon alma), savaşta iki rakip arasındaki boşluğu ifade eder. Sadece rakipler arasındaki mesafeyi değil, aynı zamanda saldırı mesafesini, açısını ve ritmini geçmek için gereken zamanı da içeren karmaşık bir kavramdır. Yukarıdaki elemanlarda değerlendirildikten sonra, özellikle bir rakibin diğerine vuruş yapabileceği konumdur. Örneğin, daha hızlı bir rakibin maai'si daha yavaş bir rakipten daha uzundur. Bir Aikidoka'nın maai durumunu koruması ve diğerinin bunu engellemesi idealdir.
Masakatsu agatsu[değiştir | kaynağı değiştir]
Masakatsu agatsu (正勝吾勝 gerçek zafer, kendini yenmektir)[2]
Japon savaş sanatlarında, özellikle Aikido'da, kendine hakim olmanın gerçek zafer olduğunu ifade eden 4 ögeli terkipe verilen addır.[3] Aikido'nun judo veya tekvando gibi rekabetçi bir savaş sanatı olmadığını vurgulayan aikido kurucusu Morihei Ueshiba'nın yaygın bir sözüydü.
Shinmu fusatsu[değiştir | kaynağı değiştir]
Shinmu fusatsu (真武不殺 true savaşçı öldürmez), Aikido'nun karşısındakini öldürmeyeceğini anlatır. Kenjutsu konsepti satsuninto (殺人刀 can alan kılıç; also satsujinken 殺人剣[4]) vekatsujinken (活人剣 can veren kılıç) ile ilişkilidir.[5]
Taisabaki[değiştir | kaynağı değiştir]
Taisabaki (体捌き beden kontrolü), bütün bedenin hareketi veya pozisyon almak anlamına gelir. Beden kontrolü olarak çevrilebilir. Terim Kendo, Jujutsu, Aikido, Judo, Karate ve Ninjutsu'da sıkça kullanılır. Tai sabaki genellikle saldırılardan sıyrılmak olarak kullanılır. Saldırıdan sıyrılan avantajlı pozisyona geçer. Sıklıkla saldırılardan kaçmak ile karıştırılır.
Takemusu[değiştir | kaynağı değiştir]
Takemusu (武産), Morihei Ueshiba tarafından öne sürülen ideal savaş sanatının nasıl olması gerektiği, Aikido'nun nasıl olması gerektiği, tüm calı ile ahenkli ve simültane uygulanabilen teknikler konseptidir.[6][7]
Son yıllarında, Morihei Ueshiba sanatının manevi yönlerini geliştirdi, birçok resim ve şiir bıraktığı Takemusu Tsunemori adını kabul etti.[7]
Tenkan[değiştir | kaynağı değiştir]
Tenkan (転換 yön değiştirmek), ayakların ekseni etrafında 180° dönmek.
Zanshin[değiştir | kaynağı değiştir]
Zanshin (残心 farkındalık, uyanıklık), rahat ve tektikte olmanın bilinci için kullanılır. Zanshin bazen teknik uygulandıktan sonraki vücut postürünü ifade etmek için kullanılır.
Yamabiko[değiştir | kaynağı değiştir]
Yamabiko (山彦 saldrıganı beklemekten çok saldırıya davet etme). Terim Morihei Ueshiba'nın bir şiirinden gelmektedir.[8]
Sasoi (誘い), saldırıyı davet etme, saldırganı saldırıya yönlendirme kavramı ile ilişkilidir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
- ^ "正勝吾勝". 10 Nisan 2009. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2010.
- ^ "Agatsu: 吾勝". Aikiweb. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2010.
- ^ "Aikido Journal: satsujinken". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ "Aikido Journal: Katsujinken". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ Aikido Masters, Vol. 1: Prewar Students of Morihei Ueshiba (İngilizce). Aiki News. Ocak 1993. ISBN 4-900586-14-5.
- ^ a b Stevens, John (Şubat 1994). The Essence of Aikido: Spiritual Teachings of Morihei Ueshiba (İngilizce) (1. bas.). Kodansha USA Inc. ISBN 4-7700-1727-8.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.