Vikipedi, özgür ansiklopedi
Uygur Latin yazısı , (ULY) (Uygurca : ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى , romanize : Uyghur Latin Yëziqi ) Uygur dilinin Latin harfleri yardımıyla yazımıdır.
ULY tasarımı Şincan Üniversitesi (XJU) (Çince : basit: 新疆大学; geleneksel: 新疆大學) tarafından Urumçi 'de 2000 yılının Kasım ayında başlatılmış, bu amaçla beş toplantı en sonuncusu 2001 yılının Temmuz ayında yapılmış, böylece Uygur Latin Alfabesi oluşturulmuştur.
Uygur Latin Yazısı
A a
B b
D d
E e
Ë ë
F f
G g
H h
I i
J j
K k
L l
M m
N n
O o
Ö ö
P p
Q q
R r
S s
T t
U u
Ü ü
W w
X x
Y y
Z z
Ch ch
Gh gh
ng
Sh sh
Zh zh
Uygur alfabelerinin kıyaslanması
Arap
Kiril
Pinyin
Latin
OTA
Takribî Türkçe ses değeri
IPA
Arap
Kiril
Pinyin
Latin
OTA
Takribî Türkçe ses değeri
IPA
ئا
A a
A a
A
[a ]
ق
Қ қ
Ⱪ ⱪ
Q q
K (gırtlaktan)
[q ]
ئە
Ә ә
Ə ə
E e
Ä ä
E (açık)
[æ ]
ك
К к
K k
K
[k ]
ب
Б б
B b
B
[b ]
ڭ
Ң ң
NG ng
Ñ ñ
nğ (artdamaksıl N)
[ŋ ]
پ
П п
P p
P
[p ]
گ
Г г
G g
G
[ɡ ]
ت
Т т
T t
T
[t ]
ل
Л л
L l
L
[l ]
ج
Җ җ
J j
J j
C c
C
[ʤ ]
م
М м
M m
M
[m ]
Zh zh
چ
Ч ч
Q q
Ch ch
Ç ç
Ç
[ʧ ]
ن
Н н
N n
N
[n ]
Ch ch
خ
Х х
H h
X x
H (hırıltılı)
[x ]
ھ
Һ һ
Ⱨ ⱨ
H h
H
[h ]
د
Д д
D d
D
[d ]
ئو
О о
О о
O
[o ]
ر
Р р
R r
R
[r ]
ئۇ
У у
U u
U
[u ]
ز
З з
Z z
Z
[z ]
ئۆ
Ө ө
Ɵ ɵ
Ö ö
Ö
[ø ]
ژ
Ж ж
Ⱬ ⱬ
Zh zh
J j
J
[ʒ ]
ئۈ
Ү ү
Ü ü
Ü
[y ]
س
С с
C c
S s
S
[s ]
ۋ
В в
V v
W w
V v
V
[v ]
S s
W w
W w
[w ]
ش
Ш ш
X x
Sh sh
Ş ş
Ş
[ʃ ]
ئې
Е е
E e
Ë ë
E e
E (kapalı)
[e ]
Sh sh
غ
Ғ ғ
Ƣ ƣ
Gh gh
Ğ ğ
Ğ
[ʁ ]
ئى
И и
I i
İ i
İ veya I
[i ]
I ı
[ɨ ]
ف
Ф ф
F f
F
[f ]
ي
Й й
Y y
Y
[j ]
Uygur Kiril alfabesi ek olarak iki harfe sahiptir, ki bunlar iki sesin birleşimidir. Bunlar aşağıda Arap, Pinyin ve Latin alfabelerindeki eşdeğeriyle gösterilmiştir.
Kiril
Arap
Pinyin
Latin
Ю ю
يۇ
yu
Я я
يا
ya
Uygur Arap yazısı
Uygur Latin yazısı
Örnekler
Türkçe karşılığı
ئې
Ë ë
ëyiq, ëshek, ëkran, ëriq, ëghir, ëlipbe
ayı, eşek, ekran, erik, ağır, alfabe
ې
E e
enjür, esker, eynek, endüwe, etirgül, ejdiha
incir, asker, ayna, mala, güzel kokulu gül, ejderha
د
D d
dap, dutar, depterler, dolqun, derya, doxtur
tef, dutar, defterler, dalga, nehir, doktor
چ
Ch ch
chapan, chaqpelek, chayan, chay, chöje, chashqanlar
kaban, çarkıfelek (yel değirmeni ), çayan, çay, dalga, civci, fareler
ب
B b
bëliq, bir, besh, böre, bowaq, bürküt
balık, bir, beş, kurt, bebek, kartal
ئا
A a
alma, at, achquch, alte, arslan, ara
elma, at, anahtar, altı, kedi, ara (mesafe )
ج
J j
jin, jurnallar, jiger, jadiger, jip, jeynek
cin, dergiler, ciğer, cadı, jip, dirsek
ئې
I i
it, iger, iz, ikki, iskilit, ishik
köpek (it ), eğer (at), iz (ayak), iki, iskelet, eşik
İnsan Hakları Evrensel Bildirisi (1. maddesi) değişik alfabelerle Uygur yazım örnekleri
Uygur Arap yazısı
ھەممە ئادەم تۇغۇلۇشىدىنلا ئەركىن، ئىززەت-ھۆرمەت ۋە ھوقۇقتا بابباراۋەر بولۇپ تۇغۇلغان۔ ئۇلار ئەقىلگە ۋە ۋىجدانغا ئىگە ھەمدە بىر-بىرىگە قېرىنداشلىق مۇناسىۋىتىگە خاس روھ بىلەن مۇئامىلە قىلىشى كېرەك۔
Uygur Pinyin yazısı
Ⱨəmmə adəm tuƣuluxidinla ərkin, izzət-ⱨɵrmət wə ⱨoⱪuⱪta babbarawər bolup tuƣulƣan. Ular əⱪilgə wə wijdanƣa igə ⱨəmdə bir-birigə ⱪerindaxliⱪ munasiwitigə has roⱨ bilən mu’amilə ⱪilixi kerək.
Uygur Kiril alfabesi
Һәммә адәм туғулушидинла әркин, иззәт-һөрмәт вә һоқуқта баббаравәр болуп туғулған. Улар әқилгә вә виҗданға игә һәмдә бир-биригә қериндашлиқ мунасивитигә хас роһ билән муамилә қилиши керәк.
Uygur Latin yazısı
Hemme adem tughulushidinla erkin, izzet-hörmet we hoquqta babbarawer bolup tughulghan. Ular eqilge we wijdan'gha ige hemde bir-birige qërindashliq munasiwitige xas roh bilen muamile qilishi kërek.
Ortak Türk alfabesi
Hämmä adäm tuğuluşidinla ärkin, izzät-hörmät vä hoquqta babbaravär bolup tuğulğan. Ular äqilgä vä vicdanğa igä hämdä bir-birigä qerindaşliq munasivitigä xas roh bilän muamilä qilişi keräk.